Katarakt ameliyatında bozulan göz merceği eritilerek alınır. Bu amaçla kullanılan fako cihazı kataraktı şok dalgaları ile eritir.
Katarakt ne kadar sertse o kadar çok şok dalgası ortaya çıkar. Kornea, yani gözün önündeki saat camı gibi şeffaf tabakanın iç yüzeyinde bu tabakayı şeffaf tutmayı sağlayan endotel hücreleri bulunur. Bu hücrelerin bir kısmı ameliyatta kataraktı eriten fako cihazının şok dalgalarından etkilenerek ölürler. Bunun sonucunda kornea da sıvı birikmesi ödem ve bulanık görme olur.
Katarakt ameliyatı gözün en ciddi ameliyatlarından birisidir ve düşük de olsa görmeyi kaybetme riski vardır. Bu risk, maliyet düşünülerek ucuz malzeme kullanılan, aynı malzemenin değiştirilmeden birçok hastaya uygulandığı, göz koruyucu ilaçlardan tasarruf edilmeye çalışılan ve kalitesiz göziçi merceği kullanılan merkezlerde daha yüksektir.
Yaşanabilecek problemlerden en önemlileri ameliyat sırasında ortaya çıkabilen kanamalardır. Çok nadir olsalar da bazı durumlarda doktorun elinden fazla bir şey gelmeden göz kaybedilebilir. Özellikle hipertansiyonu olan şişman bireylerde bu risk daha fazladır. İkinci önemli problem enfeksiyonlardır.
Temizliğe dikkat eden ve tek kullanımlık FDA onaylı malzeme kullanan merkezlerde, göz içi antibiyotiklerinde yardımı ile bu risk en aza indirilir. Kataraktın göz içine düşmesi, göziçi merceğinin yerleştirilmesinde zorluklar, son teknoloji cihazların kullanılmaması nedeniyle yaşana mercek numara hataları gibi birçok önlenebilir problem de katarakt ameliyatı sırasında ortaya çıkabilir.
Bu problemleri yaşamamak için yapılması gereken, her önemli işte olduğu gibi maliyete göre değil, doktorun tecrübesine, hastanenin şartlarına ve kullanılan malzemenin kalitesine göre karar vermektir. Unutulmamalıdır ki birey kalan hayatı boyunca görmesi bu ameliyatın başarısına bağlıdır ve kaliteli ithal malzemelerin bir maliyeti vardır. Çok ucuza ameliyat yapan merkezlerin bu tür kaliteli malzeme kullanması, malzemeleri tek kullanımlık tercih etmesi ve kaliteli göziçi mercekler kullanması mümkün değildir.
Kendini yenileyemeyen bu hücrelerin kalanları fazladan çalışarak ve boşlukları doldurarak bu ödemi giderirler.
Endotel hücrelerinin çok fazla sayıda kaybı olursa, ödem kalıcı olur ve görme kalıcı olarak bozulurken göz ağrılı hale gelebilir.
Bu durumun tedavisi halk arasında göz nakli olarak bilinen, kornea nakli iledir. Bu ciddi bir ameliyattır, nakil sonrasında da görme çok iyi olmayabilir. Bu nedenle kornea endotel hücrelerinin ameliyatta korunması bu durumlara düşmemek için çok önemlidir.
Korneanın katarakt ameliyatında bozulmasının önüne geçmek için, ameliyatın kataraktın olgunlaşması beklemeden erken yapılması, tecrübeli bir cerrahın ameliyatı yapması, yeni nesil akıllı fako cihazlarının kullanılması, ameliyatta endotel hücrelerini koruyan ancak pahalı olan viskoelastiklerin yeterince ve iyi kalite olanlarının kullanılması gereklidir. Maliyeti önde tutarak, ucuz malzemeler ya da viskoleslatikler ile yapılan ameliyatlarda bu risk çok artmaktadır.
Hastalar iyi kalite lens yanında kullanılan diğer malzemelere de dikkat etmelidir. Prof. Dr. Ahmet Akman, 15000 üzerinde ameliyat tecrübesine ek olarak tüm cerrahilerinde orijinal ABD üretimi viskoelastikler, yeni nesil akıllı fako cihazları kullanarak, ameliyatta korneanın en iyi şekilde korunmasını sağlamaktadır.
Katarakt ameliyatının ilk saatlerinde bulanık görme olması normaldir. Ameliyatta kullanılan ilaçlar ve ışıklar nedeni ile ilk birkaç saat görme bulanıktır. Daha sonra bir miktar kornea ödemi oluşur, buda bir iki gün görme bulanıklığı yapabilir.
Çok sert bir katarakt değilse, üçüncü günden itibaren görmenin netleşmeye başlaması beklenir. Birinci haftada artık görmenin netleşmesi beklenir. Ancak bu dönemde tam oturmayan gözlük numarası nedeniyle hasta hala bulanık hissedebilir, muayenede deneme camları ile iyi görüyorsa bir sorun yok demektir.
Birinci ayın sonunda artık sorunsuz bir göz, son görme düzeyine ulaşmış olmalıdır. Eğer hala ölçülen görme istenilen düzeyde değilse, problem varlığı araştırılmalıdır.
Unutulmaması gerek bir noktada net görme kavramının göreceliği olduğudur. Bazı bireyler %10 görürken iyi görüyorum derken bazı bireyler %100 görürken bile bulanıklıktan şikayet ederler. O nedenle görmenin net olup olmadığı muayene sırasında ölçülen gerçek görme keskinliğinin sonucuna göre söylenir.
Batma hissi genellikle gözün dış yüzeyinin tahrişi ya da kuruması ile oluşur.
Katarakt ameliyatı sonrasında kullanılan damlalar bazı hastalarda alerji, bazı hastalarda tahriş yaparak batmaya sebep olabilirler. Ayrıca hastada kuru göz hastalığı varsa, ameliyat öncesinde çok hissedilmese de bu damlalar ve ameliyata bağlı olarak batma oluşabilir. Bu durumda önce doktorunuza kontrol yaptırmalısınız. Eğer bir problem yoksa gözü ıslatan suni göz yaşı damlalar başlanarak kuruluğun önüne geçilmelidir.
Özellikle iç Anadolu gibi kuru iklime sahip coğrafyalarda hastalarının büyük kısmında batma problemi ameliyat olsun olmasın çok sık karşılaşılmaktadır. Damlalara rağmen geçmeyen batmalarda daha ileri tedavi yöntemleri vardır.
İlk olarak ve belki de en önemlisi gözü ovuşturmak, çok sıkarak kapamak ve kuvvetli ıkınmakdan kaçınılmalıdır. Yüz yıkama ve banyo 4-5 gün yapılmamalıdır. İlk hafta secde etmekten kaçınılmalı, namaz kılınıyorsa oturarak kılınmalıdır. Ayrıca doktorunuzun önerdiği damlalar aksatılmadan kullanılmalıdır.
Gerekebilir. İlk olarak uzak yani mesela televizyon seyretmekten bahsedelim. Katarakt ameliyatında konulacak mercekler için ölçümler ameliyat öçncesinde çeşitli aletlerle yapılır. Kliniğimizde en hassas ölçüm cihaz olan Zeiss IOLMaster 700 ile bu ölçümleri alıyoruz.
Prof. Dr. Ahmet Akman ve ekibi bu cihazla ilgili dünyada ki ilk bilimsel yayını yapan ekiptir. Ancak ölçümler ne kadar hassas olursa olsun bunlar matematiksel ölçümlerdir. İnsan biyolojisi her zaman matematikle uyuşmaz. Her hasta iyileşirken cevabı farklı olabilir. Bu nedenle çoğu hastada sıfıra yakın ama +0.50 ile -0.50 aralığında sonuçlara ulaşılır. Bu değerler için hastanın gözlük takması gerekmez.
Astigmatı olan hastalarda normal mercekler kullanılırsa yukarıdaki değerlere ulaşılsa bile astigmat kalacağı için hasta gözlük takmak zorunda kalır. Bu nedenle astigmatı olan hastalara Torik denilen astigmat düzelten mercekler kullanılmalıdır. Prof. Dr. Ahmet Akman bu lensler konusunda ülkemizin önde gelen cerrahlarından olup, bu konuda her yıl çok sayıda konuşma yapıp konferans vermekte, meslektaşlarını eğitmektedir.
Son olarak uzak gözlüksüz hale gelse bile normal mercek kullanılan hastalarda, yakın görmek yani yazı okumaka için okuma gözlüğü takmak zorunludur. Bunun çözümü de akıllı lens denilen, aslında akıllı olmayıp, üç odaklı olan merceklerdir. Bu mercekler kullanıldığında yakın gözlüksüz görülür hale gelir. Astigmatı olan hastalarda bu merceklerin torik modelleri kullanılmalıdır.
Detaylı bilgi, danışma veya randevu için hemen bizi arayabilirsiniz.
İletişim Bilgileri
Prof. Dr. Ahmet AkmanGöz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
YORUMLAR
Hakkımda
İletişim