Göz tansiyonu, göz küresi içindeki sıvının basıncıdır. Gözümüz bir balona benzer kemik yapısı yoktur bu nedenle içindeki basınçlı sıvı sayesinde yuvarlak küre şeklini korur ve görürüz.
Göz tansiyonu çok düştüğünde göz sönen balon gibi küçülür ve görme kaybedilir. Bu sebeple göz içinde belli bir basınca ihtiyacımız vardır. Bu basınca göz tansiyonu deriz. Göz tansiyonu 6mmHg’nin altına düşerse gözde sorunlar başlar, görme bozulur. Daha aşağı değerlere düşerse de göz sönmeye küçülmeye başlar.
Öte yandan, göz içindeki basınç yani göz tansiyonu çok yükselirse gözümüzün beyinle bağlantısını sağlayan sinir hücreleri ölmeye başlar, görme sinirimiz hasar görür, önce görme alanımız bozulur ve sonra da görme tamamen kaybedilir kalıcı körlük oluşur. Buradan anlaşılacağı üzere göz tansiyonu ne çok düşük ne çok yüksek olmalıdır. Peki bu değerler nelerdir?
Göz tansiyonu konusunda bir normali söylemek mümkün değildir. Bazı insanlar 10mmHg göz tansiyonu ile kör olabilirken, bazı bireyler hayat boyu 28mmHg ile görme sinirleri hasar görmeden yaşayabilmektedirler. Bu noktada normalden değil de toplum ortalamalarından bahsetmek mümkündür. İnsanların büyük bir çoğulculuğunda göz tansiyonu 16-21mmHg arasında ölçülmektedir. Bu değerler toplum ortalamalarıdır. Ancak bu değerler toplum ortalaması olup, bireylerin kişisel özelliklerini göstermezler.
Yukarıdaki paragrafta belirtiğim gibi göz tansiyonu genel ortalaması 21mmHg altında olsa da her bir bireyde güvenli değer farklıdır. Önemli olan o bireyin görme sinirine zarar vermeyen değerin kaç olduğudur. Kliniğimizde görme siniri tomografisi OCT ile takip edilen ve sinir hasarı olmayan hastalarda 26-28mmHg kadar ölçülen göz tansiyonlarına tedavi verilmezken, sinir hasarı oluşan gözlerde 14-16mmHg olan tansiyonlar bile tedavi ile düşürülmektedir.
Sinir hasarı olmasa bile 28mmHg üstündeki göz tansiyonları büyük olasılıkla sinirde hasara yaratacağı varsayılarak düşürülmelidir. Özetlemek gerekirse göz tansiyonun kaç olduğu değil o bireye zarar veren değer tehlikelidir.
Göz tansiyonu yükselmesi çok sinsi bir hastalıktır. Çok yüksek yani 40mmHg üstünde olmadığı sürece hatta bazen 50mmHg’ler üstüne çıkmadıkça hastalar bunun farkında olmaz. Anlamanın tek yolu göz hekiminin göz tansiyonunuzu ölçmesidir. Bu ölçüme ek olarak görme sinir tomografisi yani OCT çekilmesi de hayati önem taşır çünkü sinirde bir hasar olup olmadığını en erken gösteren yöntem budur.
Video: Prof. Dr. Ahmet AkmanGöz tansiyonu ne zaman, ne kadar düşürülmelidir?Tüm Videolar
Göz tansiyonu yükseldiği duruma oküler hipertansiyon deriz. Yüksek göz tansiyonun olup görme sinirinin hasar görmediği durumu anlatır. Bazı bireylerde bu yüksek tansiyon sinire hasar vermeye başlar ve glokom hastalığı ortaya çıkar.
Glokom, tanım olarak görme sinirindeki hücrelerin ölmeye başlaması ve görmenin zarar görmesi durumunda göz tansiyonu verilen isimdir. Anlatıldığı gibi bazen yüksek tansiyon göze zarar vermezken, bazen de yüksek olmasa bile göz tansiyonu sinir hücrelerini öldürmeye başlar ve görme kaybı gelişebilir. Burada kastedilen merkez görme değil, görme alanıdır.
Kayıp hasta tarafından fark edildiğinde geri dönüşü olmayan geç aşamaya gelmiş olunur. Bu nedenle düzenli kontroller ve OCT göz tomografisi ile görme siniri değerlendirmeleri yapılması çok önemlidir.
Göz tansiyonu çok yükselirse baş ağrısı oluşabilir ancak bu nadir bir durumdur. Çoğu hastada yükselen göz tansiyonu hiçbir belirti vermez.
Temelde göz tansiyonu düşüren bir besin yoktur. Göz tansiyonun göze zarar vermemesi için genel sağlığımızın iyi olması. Damar sertliği yapan hipertansiyon, kolesterol yüksekliği, sigara kullanımı gibi faktörlerden uzak durulması gereklidir.
Göz tansiyonu damlalar ile düşürülür, ancak geçmez. Göz tansiyonu damlaları damlatıldıkları gün göz tansiyonu düşürürler ancak damlatamayınca göz tansiyonu tekrar yükselir. Aynen sistemik hipertansiyon haplarını nasıl içmezsek sistemik tansiyonumuz tekrar yükselirse, göz damlamızı damlatmazsak göz tansiyonu tekrar yükselir.
Bir diğer yanlış bilgi de göz tansiyonu damlaları bir kez başlandı mı bırakılmaz kavramıdır. Eğer tanı doğru konuldu ise yani hastanın göz tansiyonunun düşürülmesine ihtiyaç varsa hastalar ömür boyu damla damlatmaya mecburdurlar. Bu bağımlı olma değil ihtiyaç olduğu için kullanma zorunluluğudur.
İlaçların aksine göz tansiyonu ameliyatları göz tansiyonunu uzun süreli düşürürler. Ancak onların da bir ömrü vardır genellikle 5-10 yıl arasında tansiyon düşük kalır. Belli bir ömürleri olması ve riskleri gibi sebeplerle ilaçlarla iyi giden hastalarda göz tansiyonu ameliyatları ikinci plana bırakılırlar.
Göz tansiyonu çoğu durumda kendi kendine düzelmez ancak bazen göz tansiyonu, göz enfeksiyonlarına, üveitlere, kullanılan göz ilaçların ve damlalara bağlı yükselebilir. Sebep ortadan kalktığında göz tansiyon tekrar düşebilir. Bu durumlar haricinde göz tansiyonu yükseklikleri genellikle kendiliğinden düşmezler.
Kesinlikle evet. Katarakt ameliyatı göz tansiyonunu düşüren bir işlemdir. Katraktı olan hastaların göz tansiyonları yüksekse katarakt ameliyatın olmalarında hiç sakınca yoktur. Ayrıca bazı göz tansiyonu sebepleri, katarakt ameliyatı zorlaştırabilmektedirler. Bu nedenle katarakt ameliyatı göz tansiyonun olan hastalarda ne kadar erken yapılırsa o kadar iyi olur. Ancak bu tür gözlerde ameliyat daha zor olabilir.
Prof. Dr. Ahmet Akman Ankara glokom katarakt kliniğinde özellikle bu tür hastalar konusunda uzmanlaşmıştır. Göz tansiyonu ve kataraktı olan hastalarının tedavileri konusunda çok tecrübelidir.
Detaylı bilgi, danışma veya randevu için hemen bizi arayabilirsiniz.
İletişim Bilgileri
Prof. Dr. Ahmet AkmanGöz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
YORUMLAR
Hakkımda
İletişim