İkincil Katarakt

İkincil Katarakt Nedir? Katarakt tekrarlar mı?

Katarakt göz merceğinin bozulması, şeffaflığını kaybetmesi demektir. Katarakt ameliyatın da bozulan göz merceğinin ön zarı açılarak içi temizlenir ve kalan arka zar suni merceği taşıyacak yuvayı oluşturur.

Katarakt ameliyatında hastanın bozulan kendi merceğinin alındığından bir daha katarakt oluşmaz. Ancak göze konulan suni plastik merceğin yerinde durması ve göz içine düşmemesi için kataraktın arka zarı ameliyatta yerinde bırakılır.

Zaten ameliyattaki maharet bu zarı bozmadan yeni merceği yerleştirmektir. Bu zara ameliyat sonunda 6 ay kadar ihtiyaç vardır. Bu dönemde suni akıllı ya da normal lensin bacakları göz içine yapışır ve bu zarın görevi biter. Bu zar genellikle birkaç sene sonra kalınlaşır ve bulanıklaşır. Bu duruma ikincil katarakt ya da halk arasında mercek kirlenmesi denilir. Olan olay yeni bir katarakt değildir. Bilerek bırakılmış arka zarın kalınlaşıp görmeyi bozmasıdır.

İkincil katarakt belirtileri nelerdir?

• Görmenin tekrar bulanıklaşması,
• Işıklarda dağılma,
• Renkleri soluk görme,
• Bazen tek gözde çift görme.

Mercek kirlenmesi ya da ikincil katarakt ne kadar zamanda oluşur?

Hidrofobik maddelerden yapılan kaliteli mercekler arka zara iyi yapışır ve bu kirlenmeye pek izin vermezler. Kendi hastalarımda ABD üretimi kaliteli mercekler taktığımdan bazen 10 yıl sonra bile kirlenme ya da ikincil katarakt görmüyorum. Ancak genel ortalama kaliteli lenslerde 2 ile 4 yıl arasıdır.

Hangi durumlarda ikincil katarakt erken gelişir?

• Genç hastalarda,
• Arka zarda başlayan özel katarakt tiplerinde,
• Üveitte bağlı kataraktlarda,
• Kortizon kullanımına bağlı kataraktlar da,
• Hidrofilik materyallerle üretilen lensler de.

İkincil katarakt oluşmaması için neler yapılmalıdır?

Özellikle kaliteli, hidrofobik göziçi mercekleri kullanılmalı ameliyatta arka zar iyi temizlenmelidir. Ancak her şeye rağmen bu durum yıllar içinde gelişir ve çok korkulacak bir durum değildir.

Katarakt ameliyatı sonrası ikinci kez katarakt ameliyatı olur mu?

Katarakt alındığı için ikinci kez katarakt ameliyatın olmaz. Kirlenen arka zar ya da ikincil katarakt YAG lazer kapsülotomi denilen, poliklinikte oturarak yapılan 1-2 dakikalık bir işlemle temizlenir. İşlem öncesi göz damla ile büyütülür ve arka zar YAG lazer ile parçalanır. Hastanın görmesi birkaç saat içinde yeniden çok iyi düzeye gelir.

Birkaç gün, parçalanan arka zar parçaları eriyene kadar hasta uçuşan siyah lekeler görebilir. Bu durum normaldir.

Arka kapsül kirlenmesi ya da ikincil katarakt tekrarlar mı?

Arka zar YAG lazer kapsülotomi ile eritildikten sonra bir daha tekrar oluşmaz ve yeni bir kirlenme görülmez. Hayat boyu katarakt ameliyatlı göz başka bir girişime gerek göstermez. Sonuç olarak lens kalitesi başta olmak üzere çeşitli faktörlere bağlı olarak katarakt ameliyatından belli bir süre sonra arka zar kalınlaşır ve görmeyi bozmayı başlar. Bu dönemde YAG lazer kapsülotomi denilen 1-2 dakikalık ameliyat olmayan bir poliklinik işlemi ile görevini tamamlamış arka zar eritilir.

Hastanın görmesi birkaç saat içinde göz bebeği küçülünce yeniden katarakt ameliyatı ilk olduğu dönemdeki kadar hatta bazen ondan da daha net hale gelir. Hastalarımız katarakt ameliyatı sonrası her yıl hem ikincil katarakt açısından hem de glokom, sarı nokta hastalığı gibi diğer göz hastalıkları açısından kontrol olmalıdırlar.