Retina ya da diğer adı ile ağ tabakası gözümüzün içinde yer alan algılayıcı sinir tabakasıdır. Gözümüz bir fotoğraf makinasına benzetirsek retina tabakası fotoğraf filmine eşdeğerdir.
İyi görmemiz göze gelen görüntünün kornea ve göz merceği tarafından retina üzerine odaklanmasına ve retinanın da bu odaklanan görüntüyü algılayarak beyine görme siniri aracılığı ile göndermesine bağlıdır.
Göz küresinin iç duvarını kaplayan retina tabakasının birçok farklı hastalığı vardır.
Göz küresinin arka odasını dolduran jöle kıvamındaki vitreous sıvısı da retinayla komşuluk hali bulunduğundan, çeşitli hastalıklarda etkilenebilmektedir.
Retina çok ince bir zardır. Gözün iç tabakasına yapışıklığı çok güçlü değildir. Göz duvarına tutunması bütünlüğünün korunmasına bağlıdır.
Retinanın yırtılması, delinmeleri gibi bütünlüğünün bozulduğu durumda hızla göz duvarından ayrılabilir. Bu durumu görmenin kalıcı kaybına yol açabilir.
Retinayı jelatin ambalajlara benzetmek yanlış olmaz, normalde bir makarna torbasına iki elimizle çeksek bile yırtamazken, çentiğinde çekersek hızla yırtılır. Retina da buna benzer durumdadır. Yırtık yokken gözün iç tabakasına yapışık dururken, bir yırtık oluştuğunda yerinden hızla kalkar.
Gözümüzün içini vitreous denen jöle kıvamında bir doku doldurur. Bu doku içeriden retinayı dış duvara doğru iterek desteklerken, retinada gözün içine çok kuvvetli olmayan bazı mekanizmalarla yapışıktır.
Normalde yaşımız ilerledikçe vitreous sıvısı koyulaşır büzüşür ve küçülmeye başlar, bunu gözde sinek uçuşmaları, halkalar, noktalar yada örümcek ağları görme olarak fark ederiz. Bu aşamaya kadar bu bir hastalık değil yaşlanmanın normal bir parçasıdır.
Her gözde beş on siyah nokta, bir siyah halka görmek orta yaştan sonra normaldir. Özellikle beyaz bilgisayar ekranı, düz renk duvarlar veya gökyüzüne bakıldığında her insan az ya da çok bu noktaları gözün önünde göz hareketleri ile oynayan lekeler olarak görürler.
Vitreous dekolmanı denen bu büzüşme ve ayrılma normalde retina ile vitreous yapışık olmadığından sorunsuz gerçekleşirse fazla bir problem olmaz. Ancak bazen vitreous retinaya yapışıktır ve bu büzüşüp küçülme durumunda doğal yaşlanmaya bağlı ya da göz travmaları sonucunda retinayı çekmeye başlar. Hasta bu aşamayı genellikle gözde ışık çakması olarak algılar.
Işık çakması ciddi bir belirtidir ve ayrıntılı muayene gerektirir. Eğer bu aşamada da vitreous retinayı yırtmadan ayrılırsa, ışık çakmaları kaybolur ve sorun yaşanmaz. Son olasılık vitreousun retinadan ayrılmayıp onu yırtması durumdur. Çok tehlikeli olan bu retinal yırtılma, hızla retinanın yerinden kalkıp retina dekolmanı dediğimiz durumla sonlanmasına yol açabilir. Acil tedbir almak gereklidir.
Bir diğer önemli durumda göz travmalarıdır. Yumruk, top gelmesi gibi künt travmalarda retinal yırtıklar oluşabilir ve erken dönemde belirti vermeyip sonra ilerleyebilirler. Bu nedenle göz travması geçiren hastaların ayrıntılı retina muayenesi olmaları gereklidir.
Işık çakması en önemli belirtilerden birisidir, ayrıca kurum yağar gibi siyah lekelerin bir anda çok artması, görme alanının bir bölgesinin bulanmaya başlaması retina yırtığı ve ona bağlı oluşan kanamaların ve retina ayrılmalarının belirtileridir. Bu belirtilerin varlığında kısa sürede göz doktoruna başvurarak, retina muayenesi olunması gereklidir.
Göz doktoru bu durumda göz bebeğini damlalarla büyüterek, detaylı retina muayenesi yapar. Bir yırtık ya da incelme görürse tedavi önerir, eğer görülmez ise yakın takiple bu muayene sık tekrarlanır. Vitreous şeffaf bir doku olduğu için sadece retinayı çekiyorsa doktorun bunu görmesi mümkün değildir. Ancak retinada bir yırtılma başladığında doktorunuz tanıyı koyabilir.
Retina yırtığı tedavisi acildir ve önem taşır. Bunun sebebi yırtılmalar erken dönemde fark edildiğinde, lazerle yırtık etrafı yakılarak yırtığın büyümesi ve retinanın ayrılması engellenir. Bu 5-10 dakika süren etkili, zararsız ve güvenli bir tedavidir.
Prof. Dr. Ahmet Akman retina yırtıklarının lazerle tedavisini uzun süredir uygulamaktadır. Bu aşama kaçırılırsa, retina yerinden ayrılır ve retina dekolmanı oluşur. Bu durumda yapılması gereken, klasik dekolman cerrahisi ya da vitrektomi ameliyatıdır ki bunlar birkaç saat süren ciddi ameliyatlardır.
O nedenle göz doktorları ışık çakması olan hastaları retina yırtılması açısında kısa sürede muayene etmek isterler. Bir yırtık erken yakalandığında, basit bir işlemle hastanın belki de ömür boyu görmesinin eskisi gibi olmayacağı ciddi büyük ameliyatlardan kurtulması sağlanır.
Retina yırtıkları, argon lazer denilen ve retinada nokta tarzında yanıklar oluşturan bir lazerle tedavi edilir. Retinaya odaklanan lazer ışını ile yırtığın etrafı yakılır, bu yanıklar sayesinde retina alt tabakaya yapışır, yırtığın büyümesi ve retinanın ayrılması engellenir. Ameliyat olmayıp poliklinikte yapılan bir işlemdir. Lazerle yapılan yanıkların etkisi tam olarak 3 haftada ortaya çıkar o nedenle lazer sonrası hastalar ağır fiziksel aktiviteden kaçınmalıdırlar.
Bazı durumlarda yırtıklar lazerle tedavi sınırını geçmiş olabilirler, bu aşamada göze hava yada gaz verilerek lazer şansı tekrar yakalanmaya çalışılır. Bu mümkün olmazsa cerrahi tedavi şarttır.
Detaylı bilgi, danışma veya randevu için hemen bizi arayabilirsiniz.
İletişim Bilgileri
Prof. Dr. Ahmet AkmanGöz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
YORUMLAR
Hakkımda
İletişim