Sarı nokta, tıbbi adı ile maküla bölgesi, gözün alıcı tabakası olan retina - ağ tabakasının tam ortasında yer alan, merkezi görmemizi sağlayan bölgesidir.
Bir noktaya baktığımızda, o görüntü makülaya ve tam ortasındaki fovea bölgesine düşer. Yazı okuma, televizyon seyretme, karşıdaki insanı tanıma gibi merkezi görmenin önemli olduğu durumlarda sarı noktanın sağlam ve iyi çalışıyor olması çok önemlidir. Bu bölgedeki hastalıklar merkezi görmeyi bozduğundan hasta çevreden görse de merkezde görmediği için okuyamaz, televizyon seyredemez.
Sarı noktayı etkileyen birçok hastalık olsa da en önemlisi ve en sık karşılaşılanı halk arasında sarı nokta hastalığı olarak bilinen yaşa bağlı maküla dejenerasyonudur. Bu hastalık insanlık tarihi kadar eski olsa da beklenen yaşam süresinin uzaması, yeni görüntüleme yöntemleri, son yıllarda gelişen göz içine yapılan iğne tedavileri ve basınında katkısıyla halk arasında daha bilinir hale gelmiştir.
Eskiden sarı nokta hastalığı olan bireylere göz damarların kurumuş yapacak bir şey yok denirdi. Günümüzde göz tomografisi yani OCT sayesinde bu hastalık hem erken dönemde tanınabilmekte hem de yeni gelişen, göz içine yapılan iğnelerle tedavi edilmektedir.
Sarı nokta hastalığı tıbbi adıyla yaşa bağlı maküla dejenerasyonu, adından da anlaşıldığı gibi yaşlanma ile ortaya çıkan bir bozukluktur. Beklenen yaşam süresinin uzaması ve yaşlı nüfusun artması ile bu hastalık gelişmiş ülkelerdeki en önemli körlük sebeplerinden birisini oluşturmaktadır. Bizim ülkemizde de durum böyledir.
Kuru Tip ve Yaş Tip
Genellikle yetmişli yaşlardan sonra ortaya çıkar. Hayat boyunca gözümüze gelen her ışık zerresi, özellikle sarı nokta bölgesindeki algılayıcı hücrelere çarparak bir elektrik sinyali oluşturur ve bu sinyali beyine iletildiğinde görmüş oluruz.
Ancak algılayıcı hücrelerde elektrik sinyali oluşurken bazı artık maddeler ortaya çıkar. Bu maddeleri temizleyen temizleyici hücreler yaşlandıkça görevlerini yapamaz hale gelirler ve bu artık maddeler gözde sarı noktanın altında birikir.
Artık maddelerle bozulan dış zarda oluşan deliklerden retina tabakasının altında yeni damarlar ilerler ve kanarlar. Bu duruma yaş tip sarı nokta hastalığı denilir. Tedavisi erken dönemden başlayarak belli aralıklarla göz içine yapılan iğnelerdir. Ankara da Prof. Dr. Ahmet Akman sarı hastalığı konusunda deneyimi ve gelişmiş göz tomografisi cihazları ile hastalarını tedavi etmektedir.
Yine yetmişli yaşlarda ortaya çıkan, ancak yaş tip sarı nokta hastalığın aksine, retina kanamalarıyla değil, hücre ölümleriyle giden bir patolojidir. Yaş tip hastalığa göre çok daha yavaş ilerler ancak tedavisinde bazı vitaminler dışında kullanılan bir ilaç henüz geliştirilmemiştir.
Sarı nokta hastalığının belirtileri, genellikle önce bir gözle başlayan çizgileri, cisimleri dalgalı ve kırık görmeyle giden, görme bozulmasıdır. Ancak iki gözümüz olduğundan, çoğu hasta ilk hastalanan gözdeki kanamaların ve görme bozukluklarını çok ileri safhaya kadar hissedememektedir.
Bunun önüne geçmenin yolu, orta yaştan itibaren zaman zaman bir gözü kapatarak sırasıyla gözlerin görmelerinde bir sorun olup olmadığını kontrol etmekten geçmektedir. Ayrıca çizgili kağıt testi denilen amsler testi de erken tanıda çok faydalıdır. Bu testi, sarı nokta hastalığı başlangıcı olan bireyler her gün sırasıyla birer gözlerini kapatarak ve yakın gözlüklerini takılı olarak yapmalıdırlar. Bu testi web sitemizdeki görme testleri bölümünden bulup kendinize ekranda ya da bir çıktısını alarak yapabilirsiniz.
Bilinen sarı nokta hastalığı olmayan bireyler bu testi kendilerine ayda bir yapmalıdırlar. Sarı nokta hastalığı riski bulunan yada sarı nokta hastalığın tedavisi gören bireylerde bu test her gün sabah iki göz için ayrı ayrı muhakkak yapılmalıdır. Tedavi ile ilgili detaylı bilgi için Sarı nokta hastalığı tedavisi sayfasımızı ziyaret edebilirsiniz.
Testte hasta yakın gözlüğü ile 30 santimden ızgara şeklindeki çizgili kağıdın ortasındaki siyah noktaya baktığında çevredeki tüm çizgileri düz olarak görmelidir. Çizgilerde görülemeyen bir alan olması, çizgilerin içine çökük ya da kabarık görülmesi yada düz çizgiler dalgalanma veya kırılmalar olması durumunda özellikle bu bulgular yeni oluşmuşsa göz doktorunuza hızla ulaşılmalıdır.
Sarı nokta hastalığı şüphesi ile doktora gittiğinizde yapılacak muayeneler arasında genel göz muayenesi, görme keskinliğinizin ölçümü, göz tansiyonu ölçümü, katarakt muayenesine ek olarak, retina muayenesi de yapılacaktır. Ancak erken dönem belirtiler ve tedavi takibinde OCT yani göz tomografisi vazgeçilmezdir. Göz tomografisinin yaygınlaşması sayesinde damardan iğne yapılarak çekilen göz anjiyosuna ihtiyaç büyük ölçüde azalmıştır.
Sarı nokta hastalığı muayenesi için gideceğiniz doktorun muhakkak OCT yani göz tomografisi cihazı bulunmalıdır. Prof. Dr. Ahmet Akman, Ankara Söğütözündeki kliniğinde, bu amaçla en gelişmiş OCT göz tomografisi cihazlarından birisi olan Zeiss Cirrus HD-OCT 5000 sistemi ile hizmet vermektedir.
Video: Prof. Dr. Ahmet AkmanSarı Nokta Hastalığı Kimlerde Görülür?Tüm Videolar
Sarı hastalığı bazı ailelerde genetik olarak çok erken yaşlarda görülebilirse de genellikle atmış yaş sonrasında başlar, erken dönem bulguları göz muayenesi sırasında göz doktoru tarafından saptanabilir. Bu nedenle hastalar senede en az bir kere retina muayenesi için göz doktorlarına başvurmalıdırlar. Prof. Dr. Ahmet Akman sarı nokta hastalığı konusunda Ankaradaki kliniğinde de gelişmiş göz tomografisi cihazlarıyla hastalarını takip etmektedir.
Özellikle ailesinde sarı nokta hastalığı olanlar, sigara kullananlar hayatları boyunca güneş altında çalışmış olanlar ya da çok parlak ışıkla çalışılan meslekleri olanlar, sarı nokta hastalığı konusunda daha dikkatli olmalıdırlar.
Balık tüketiminin fazla olduğu ülkelerde bu hastalık daha az görülmektedir, bu nedenle risk altındaki bireylere haftada en az iki kere balık yemesini önermekteyiz. Çeşitli sebeplerle balık yiyemeyen ya da sevmeyen insanlar için de geliştirilmiş olan özel göz vitaminleri önerilmektedir.
Sarı nokta hastalığı tam anlamıyla genetik bir hastalık olmasa da ailelerinin bu hastalıktan muzdarip olması, diğer bireyler içinde bir risk faktörü oluşturmaktadır. Bu sebeple ailesinde sarı nokta hastalığı olan bireyler sigara kullanımından kaçınmalı bol yeşillik tükemeli ve balığı diyetlerinden kesinlikle eksik etmemelidirler. Sürekli aynı balık yerine farklı balık türlerini tüketmek hem daha faydalı olacaktır, hem de denizlerdeki kirlenmeden daha az etkilenmemizi sağlayacaktır.
Detaylı bilgi, danışma veya randevu için hemen bizi arayabilirsiniz.
İletişim Bilgileri
Prof. Dr. Ahmet AkmanGöz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
YORUMLAR
Hakkımda
İletişim